Gülyalı Ordu KaradenizTiwi

170 Views
karadeniztiwi
karadeniztiwi
04/25/21

Gülyalı Ordu KaradenizTiwi

Gülyalı yöresinin tarihi coğrafyasını Ordu yöresinden, bir başka deyişle Orta ve Doğu Karadeniz yöresinden ayrı düşünmek olası değildir. Bu nedenle konuya bölgesel olarak bakılmalıdır.

Karadeniz Bölgesi’nin genel coğrafi özellikleri, yurdumuzdaki diğer coğrafi bölgelerden biraz farklıdır. Bu farklılık hem fiziki, hem beşeri ve hem de ekonomik coğrafya özelliklerinden kaynaklanır.

Karadeniz Bölgesinin Orta ve Doğu Karadeniz Bölümlerinde toprakları bulunan Ordu yöresi ve doğal olarak Gülyalı İlçesi toprakları dar bir kıyı şeridinden sonra nemli ormanlarla kaplı ve giderek yükselen engebeli bir arazi yapısına sahiptir. Daha iç kesimlerde geniş yayla ve otlakların bulunduğu, orman bakımından da zengin Canik dağları ve Batı Giresun dağlarının Karadeniz’e paralel uzantıları görülür.

Doğudan batıya doğru Pazarsuyu, Turnasuyu, Melet ırmağı, Civil deresi, Bolaman suyu, Elekçi deresi gibi akarsuların denize dik oluşturduğu derin vadiler Ordu yöresindeki coğrafi yapının önemli özelliklerindendir.

Gülyalı İlçesi kısıtlı bir yerleşim alanına sahiptir. Sahil kesiminde dar bir şeridin bulunduğu ve hemen ardındaki yükseltilere doğru yayılan köy ve mezra türü yerleşkeler, tipik bir Doğu Karadeniz kıyı şeridi yerleşme özelliklerini andırır. Doğu Karadeniz kıyılarında yoğun bir iskân ve kentleşme 19. ve 20. yüzyıl içinde meydana gelmiştir. Bu gelişme, nüfusun artışı ve son yüzyılın sosyal ve ekonomik gelişimine paralel olmuştur. Bundan önceki yerleşmeler, aynı yoğunlukta bir kıyı iskânı oluşturmamış, antik çağda beliren kale-liman görüntüsündeki koloni tipi yerleşmelerle sınırlı kalmıştır.

Şurası açıktır ki Gülyalı yöresinde 14. yüzyıla kadar önemli bir iskân merkezi yoktur. Kesinlikle söylenebilecek husus, 13. yüzyılın ikinci yarısından itibaren bölgedeki Hacıemiroğulları Beyliğinin örgütlemesiyle sahil kesimine doğru inmeye başlayan Türkmen boylarının, bölgede yeni iskân yerleri kurmaları ve bölgeyi canlandırdığı gerçeğidir.

Kabaca Gülyalı ilçesi ve doğal olarak Ordu yöresinin tarihi coğrafyası, batıda Samsun’un Terme ilçesi, doğuda Giresun’un Bulancak ve Piraziz ilçeleri ile güneyde Kelkit ırmağının çevrelediği geniş bir alanı kapsar. Bu bölgenin geçmişine bakıldığında, pek çok farklı kültürün farklı tarihlerde idari örgütlenmeler içinde yer aldığı görülmektedir. Bu kültürlerden yörede pek çok kalıntı vardır.

Antikçağlardan itibaren farklı kolonilere ev sahipliği yapan bölge Trabzon Rum İmparatorluğu hakimiyetinden sonra bölgeye Türkmen gruplarının yerleşmeye başlamasıyla Türkleşmiştir. Gülyalı, tarihi dönemdeki adıyla Ebulhayr, Hacıemiroğulları Beyliği döneminin ardından Osmanlı Devleti’ne bağlı olarak yüzyıllarca varlığını sürdürmüş bir yerleşim alanıdır.

Cumhuriyet dönemiyle birlikte de çevre nüfusunun artması, yerleşim alanlarının genişlemesi hizmetlerin en iyi şekilde olması amacı ile 1971 yılında belediye kurulması için gerekli müracaatlar yapılmış ancak “Ebulhayr” adı Arapça olduğu gerekçesiyle kabul edilmemiştir. Bunun üzerine “Ebulhayr” adı “kıyı” anlamına gelen “yalı” ile “gül” kelimelerinin birleşmesi ile “Gülyalı” olarak şekil aldıktan sonra tekrar yapılan müracaatlar üzerine 29.02.1972 tarih ve 10645 sayılı kararname ile Alibey ve Eski Sayaca köylerinin birleşmesi ile Gülyalı Belediyesi kurulmuştur.

19.06.1987 gün ve 3392 Sayılı yasa ile beldemiz ilçe olmuş, 01.08.1988 tarihinde ilk Kaymakam olarak Mehmet Aydın göreve başlamıştır. 2020 yılı itibarıyla Kaymakamlık görevini Sn. Burhanettin Yavaşi sürdürmektedir.

Show more

0 Comments Sort By

No comments found

Facebook Comments