KaradenizTiwi Samsun Bir Mektup Yazayım

39 Views

04/05/21

KaradenizTiwi

Bir Mektup Yazayım Gül Yüzlü Yare

Samsun/Ladik-Sadık Güvener-Salih Çağlar-Muzaffer Sarısözen

Bir Mektup Yazayım Gül Yüzlü Yâre (Efendim Sultanım)
Gelsin Arzeyleyim (De) Halimi Benim (Efendim Gül Yüzlüm, Efendim Sultanım)
Derdine Düşeli (De) Oldum Divane (Divane Divane)
Ölürsem Yâre Çevirin Yönümü Benim (Efendim Gül Yüzlüm, Efendim Sultanım)

Bellerin Çektiği Garın Elinden (Elinden, Elinden)
Güllerin Çektiği (De) Harın Elinden (Efendim Gül Yüzlüm,
Gül Yüzlüm Gel Sultanım)
Başım Alıp Giderim Yârın Elinden (Elinden)
Encamı Terkettirir (De) Elimi Benim (Efendim Gül Yüzlüm,
Efendim Sultanım)

Rakiplerle Yoktur Benim Pazarım (Efendim Bir Tanem)
Yârimin Gittiği Yolu Sezerim (Efendim Gül Yüzlüm,
Gül Yüzlüm Gel Sultanım)
Haçan Yollarını (Da) Döner Gezerim (Gezerim)
Ecel (De) Çevirmeden Yolumu Benim (Efendim Gül Yüzlüm, Efendim Sultanım)

Samsun
Kızılırmak Deltası

Alan Tanımı

Kızılırmak Nehri, Sivas’ın İmranlı İlçesinde 3.000 metre yükseklikteki Kızıldağ’ dan doğar. Bir süre, geniş vadiler arasında bulduğu yolu izleyerek batıya doğru akar. Kayseri ve Nevşehir’ i geçtikten sonra Kırşehir dolaylarında kuzeye yönelen Kızılırmak 1.355 kilometrelik yolculuğun sonunda Samsun’ un Bafra İlçesinde denize döküleceği Karadeniz ile buluşur.

Hitit öncesi Anadolu Uygarlıklarından Luviler’in, günümüzden 4.000 yıl önce Puara (ulu ırmak/Su) dedikleri Kızılırmak, denize doğru sürdürdüğü yolculuğu sırasında, bünyesine aldığı kil, kum, toprak, çakıl gibi malzemeleri Kara Deniz’ e kadar itina ile taşımıştır.

Bu emeğin, bu sabrın ve özenin sonucunda, bereketiyle ün salmış Bafra Ovasını, birçok canlıya ev sahipliği yapan gölleri, sazlık-bataklık alanları, kumulları, su basar ormanlar gibi zengin yaşam alanlarını oluşturmuştur.

Yani, bugün hayatımıza zenginlik katan Kızılırmak Deltası sulak alan ekosistemi, bir akarsuyun, binlerce yıl boyu taşıdığı malzemelerle işleyerek dokuduğu, olağanüstü bir değerdir.

Samsun’un İlçeleri; Alaçam, Asarcık, Atakum, Ayvacık, Bafra, Çarşamba, Canik, Havza, Kavak, Ladik, 19Mayıs, Salıpazarı, Tekkeköy, Terme, İlkadım, Vezirköprü, Yakakent olmak üzere 17 İlçesi vardır.
Samsun'un Kısa Tarihi

Samsun M.Ö.750-760 yılları arasında İon şehir devletlerinden Miletoslular (Millet) tarafından Amisos adı ile kurulmuş küçük bir yerleşim merkezidir. Samsun, daha sonra Pers, Makedonya, Pontus, Roma, Bizans, Danişment, Selçuklu ve Osmanlı hakimiyetinde kalmıştır.

Samsun'un Coğrafi Özellikleri

Karadeniz Bölgesi'nde yer alan Samsun, doğal tarihi ve kültürel zenginlikleri, deniz, kara, hava, demiryolu ulaşım olanakları ile bölgenin turizm potansiyeli en yüksek kentlerinden biridir.

Çarşamba ve Bafra Ovaları ile bu ovalara hayat veren Yeşilırmak ve Kızılırmak Samsun için önemli yere sahiptir.

Samsun’un % 46.87'si tarım alanı olup, bu alanlarda başta tütün, buğday, pirinç, şekerpancarı, mısır, fındık, ayçiçeği gibi çok çeşitli ürün yetişmektedir.
Samsun'un Gelenek ve Görenekleri

Doğum, sünnet, düğün, ölüm gibi hayatın farklı aşamalarında Samsun'da yer alan gelenek ve görenekler diğer illere göre farklılık göstermektedir.

Doğum'dan sonra bebek görmeye gelenler yiyecek ya da giyecek getirirler. Kırkı çıkan anne ve bebeğin gittiği yerlerde genelde yumurta yedirilir. Yumurta gibi tutasın derler. Annenin yüzüne bahtı açık olsun diye un sürerler.

Sünnet olan erkek çocuğu için verilen yemek, düğün sahibinin maddi durumu ile orantılıdır. Maddi durumu iyi olanlar kurban keserek etli sulu yemeğin yanı sıra pirinç ve bulgur pilavı, makarna ve tatlı gibi ikramda bulunulur. Maddi durumu iyi olmayanlar mevlit esnasında sadece şeker veya şerbet ikram ederler.

Askere gidecek gencin evine göz aydınlığına ve asker görmeye gidilir. Akrabalar, komşular ve yakın dostlar hediyelerle gelirler, yerler içerler ve helalleşirler. Asker dünüşü de asker görme tekrar edilir. Adaklar varsa kesilir. İkramda bulunulur. Yemek davetini bazen askere gidenler ortaklaşa gerçekleştirirler.

lÖüm, Kavak, Lâdik ve Havza’nın bazı köylerinde ölünün kapısında bir kurban keserek etini komşuların getirdiği yemeklerle beraber misafirlere ikram ederler. Cenaze defnedildikten sonra yedisi, kırkı, elli ikisi gibi günler sayılarak bu günlerin tamamlandığı günlerde komşulara ve akrabalara yemekler verilir. Ölenin ruhu için Kuran’ı Kerim ve mevlit okutulur.