Çocuklarda ateş hangi hastalıkların göstergesi olabilir?

22 Views

04/29/21

Çocuklarda ateş hangi hastalıkların göstergesi olabilir?
Uzm. Dr. Özlen Kaya ÇARDAK SağlıkTiwi

“Gece olmuş saat 01:00, bu dünyadaki en değerli varlığınız maalesef hasta ve çok keyifsiz. Zaten gündüz de biraz huzursuzdu. Onu sevmek için yanağına dokununca fark ettiniz ki; cildi çok sıcak! Ölçüm yaptınız ve ateşinin 40 derece olduğunu gördünüz. Böyle bir durumda ne yapmalıyız?

“Ateş” tarih içinde belki de yazılarda en çok bahsi geçen tıbbi bulgudur. Belirti demediğime dikkat etmişsinizdir. Bunu demedim çünkü aslında ateş muayenede saptanan bir bulgudur ve halk arasında en iyi tanınanıdır.

“Ateş” nedir?
Ateş beynin hipotalamus bölgesinin kontrolü altında olan savunma sisteminin doğal bir tepkisidir. Bu bölge hastalık nedeniyle vücutta salgılanan PGE2 maddesinden etkilenip, vücuda “Isı derecesini artır” emrini verir. Kısacası, “Ateş” vücut ısısının normal seviyenin üzerine çıkması durumudur.

Normal vücut ısısı 36.8 + 0.7 derecedir. Sınıflama olarak ise:

38-39 derece hafif
39-40 derece orta
40-42 derece yüksek ateştir.
Yüksek ateşi hafife almayın
Tıbbi tarih içinde “Ateş” bir hastalık olarak algılanmıştır. Ancak 1800’lerin sonlarına doğru ateşin bir hastalık değil hastalık bulgusu olduğu ortaya konmuştur. Kanda bulunan bakteri, virüs ya da toksin gibi dış kaynaklar, vücudumuzda termostat görevi gören hipotalamusun vücut ısısını artırmasına neden olur.

Ateş ortaya çıkınca hastalık süreci kısalır!
Ateşin aslında birçok faydası vardır. Vücut ısısının arttığı ortamda bazı mikropların bölünerek sayıca artması engellenmektedir. Bununla birlikte savunma hücrelerinin bölünerek sayıca artması hızlanmaktadır. Bazı araştırmalara göre vücut ısısının artması enfeksiyon ile savaşmada yardımcı olur ve hastalık sürecini kısaltabilir. Ama her zaman değil!

Aileler dikkat! Ateşe bilinçsiz müdahale olumsuz sonuçlara yol açabilir
Suçiçeği veya nezle gibi enfeksiyonlarda ateş düşürücü ilaçlar kullanıldığında hastalık sürecinin ortalama 3-5 gün kadar uzayabildiği de gösterilmiştir. Dolayısıyla mümkünse ateşe müdahale edilmemelidir. Genel bir yaklaşım olarak ateşin derecesine göre değil, çocuğunuzun keyif ve genel durumuna göre ateş düşürücü kullanabilirsiniz. Bazı çocuklar 38 derece ateşte kendini son derece kötü hissederken bazıları ise 40 derece ateşle takla atıp oynayabilirler. Ateş düşürücü kullanırken daha çok, çocuğun o günlerdeki yaşam kalitesini göz önünde bulundurmak gerekir.

“İyi hoş da, benim bebeğim ya ateşten dolayı havale geçirirse?”
Ateşten kaynaklanan havale, 6 aylık ila 6 yaş arasındaki çocuklarda söz konusu olabilir. Ateş sebebiyle havale geçirme oranı oldukça düşüktür. Olduğu taktirde de çoğu zaman, çocuğun merkezi sinir sistemine uzun dönemde herhangi bir zarar vermemektedir. Ateşten dolayı havale geçiren çocukların özgeçmişlerinde, birçok zaman aile fertlerinin çocukluğunda da böyle bir soy geçmişi vardır. Bunun haricinde eğer çocuğun daha önce ateşten dolayı havale geçirdiyse, tekrar geçirme olasılığı artmaktadır. Bu iki grupta bulunan çocukları olan aileler, o zaman ilgili yaş gruplarında ateş çıkınca kontrolünü daha iyi yapmalısınız.

Her ebeveyn mutlaka çocuğunda yüksek ateş ile karşılaşmış ve bunu ilk kez yaşadığında kısa süreli bir telaş yaşamıştır. Yüksek ateşin ailelerde büyük korkuya neden olmasının sebebi, aslında çocuğun havale geçirmesi endişesidir. Ancak unutulmamalıdır ki havale de tıpkı ateş gibi hastalık olarak değil belirti olarak değerlendirilmelidir.
Beyin gelişiminin hızlı olduğu dönemlerde görülür
Febril konvulsiyon yani ateşli havale, ateşli hastalıkların seyri sırasında ortaya çıkan nöbetlerdir. 3 ay ile altı yaş arasındaki çocuklarda, vücut ısısının yükseldiği durumlarda görülen nöbetler ateşli havale olarak tanımlanır. Altı yaşına kadar, sağlıklı 100 çocuktan 2-4 tanesinde görülebileceği biliniyor. En sık görülme yaşı ise 12-18 ay arasıdır. Ateşli havalenin görüldüğü bu yaşlar beyin gelişiminin hızlı olduğu bir dönemdir ve bu nedenle, gelişmekte olan beyne özel nöbetler olarak kabul edilir.

Grip, faranjit ve bronşit çocuğunuzun ateşini yükseltebilir
Ateşe neden olan her türlü hastalık; grip, kulak iltihabı, faranjit, tonsillit, idrar yolu enfeksiyonu, bronşit ve çocukluk çağında yapılan bazı aşılar ateşli havale nedeni olabilir. Nöbetler genellikle ateşin hızlı yükseldiği dönemlerde ve hastalığın ilk günlerinde görülür. Ateşli havale genellikle vücut ısısının 38 derecenin üzerine çıktığı zamanlarda olur, bilincin kaybolması, tepkisiz kalma, gözlerin yukarı kayması, aniden nefesini tutma-morarma, kasılma, kol ve bacaklarda titreme şeklinde hareketlerin biri veya birkaçı eşlik eder. Genellikle nöbet 3 dakikadan önce kendiliğinden durur, nadiren beş dakikadan daha uzun sürer. Ateşli havalenin beyne zararı olmadığı, zekayı ve okul başarısını olumsuz etkilemediği bilinmektedir.

https://www.tivu.co/@sagliktiwi